Czas autentyczności. Festiwal Conrada 2024
16. edycja Festiwalu Conrada zakończyła się. Autentyczność, choć tak ważna, zarówno w życiu, jak i sztuce, zawsze wymyka się prostym definicjom. Gdy już wydaje się być na wyciągnięcie ręki, zawsze pojawia się jakieś „ale”. Jednak w tym wypadku ważniejsze wydaje się samo poszukiwanie – uważna lektura i rozmowa, dzięki którym możemy nieco lepiej zrozumieć samych siebie i skomplikowany świat dookoła. Tak o tegorocznym haśle festiwalu piszą organizatorzy. Olga Tokarczuk, zapytana o autentyczność powiedziała: „Nie można tak po prostu podzielić świata na prawdziwy i fałszywy. Między tymi pojęciami rozpościera się ogromna przestrzeń, w której funkcjonujemy przez całe życie. Jako gatunek mamy łatwość tworzenia rzeczy nieistniejących, życie społeczne opiera się na teatrze, performatywności”.
Jak wydarzenia towarzyszące Festiwalowi Conrada odebrała młodzież z naszej szkoły?
Lekcja czytania z dr Aleksandrą Wojtaszek
Uczennice i uczniowie z klasy 3h uczestniczyli w Lekcji czytania z dr Aleksandrą Wojtaszek, bałkanistką, dziennikarką i tłumaczką. Celem zajęć było skupienie się na wiarygodności, świadectwie, subiektywnych i obiektywnych perspektywach w różnych formach literackich, a także odpowiedzialności autora za słowo i czytelnika/czki za własną interpretację. Materiałem do dyskusji o autentyczności był fragment powieści Faruka Šehića „Nieśmiertelnik 03 1043”. W opisie książki czytamy: Porażające naturalizmem makabryczne obrazy kontrastują tu z niedającym się zatrzeć pięknem okaleczonego świata. Wisielczy humor potęguje atmosferę strachu, a obrazy przedwojennej idylli jeszcze dobitniej podkreślają koszmar wojennego, ale także powojennego życia – kto raz trafił w sidła tej piekielnej maszynerii, nie wyswobodzi się z niej tak łatwo. „Nieśmiertelnik 03 1043” to „Na Zachodzie bez zmian” kolejnego straconego pokolenia. To próba opowiedzenia o czymś czego być może nie da się opowiedzieć, stąd dobieranie przeróżnych form językowych, które podkreślają tę trudność. Autor chce zrehumanizować rzeczywistość, by po raz kolejny próbować zapobiec temu co niestety powraca. Uczennica Anna Szweblik podsumowuje Analizowaliśmy tekst literatury wojennej pt. Nieśmiertelnik autorstwa Faruka Sehića opowiadający o walkach trwających podczas rozpadu Jugosławii. Zajęcia były wyjątkowym przeżyciem – dowiedzieliśmy się o nie tylko o historii autora, ale też o historii jego „miejsca na ziemi”. Warsztaty były przestrzenią do podzielenia się subiektywnymi odczuciami i przemyśleniami. Wspólnie odkrywaliśmy tajniki i niezwykłość naturalistycznych opisów tragicznych wydarzeń. Chcąc poznać psychikę człowieka, który doświadcza okrucieństwa wojny analizowaliśmy postać głównego bohatera. Ważny stał się jego głos, który pyta: Czy do okrucieństwa wojny można się przyzwyczaić? Lekcja czytania była wartościowo spędzonym czasem. Na pewno niejednego z uczniów zachęciła do sięgnięcia po inne książki tego autora oraz do refleksji nad szeroko pojętym zjawiskiem konfliktu zbrojnego i jego konsekwencji dla konkretnego człowieka.
.„Bez obrazków się nie da…” – wykład prof. Michała Komara
A jednak się dało! Dzięki sugestywnym metaforom, językowi pobudzającemu wyobraźnię, humorowi zabarwionemu niekiedy szczyptą ironii wykład prof. Michała Komara pt. „Piekło Conrada” okazał się niezwykłym doświadczeniem dla uczniów klasy II h i innych zgromadzonych w Małopolskim Ogrodzie Sztuki słuchaczy. Prezentacja multimedialna i kolorowe obrazki okazały się niepotrzebne, wystarczyła barwna opowieść wykładowcy.
Prelegent poruszył w swoim wystąpieniu temat ciemnych stron ludzkiej natury opisanych w największych dziełach Josepha Conrada, niestety obecnych również w wielu zachowaniach współczesnych pokoleń. Niezwykle erudycyjny wywód, a jednocześnie wygłoszony piękną polszczyzną, wzbogaciły liczne dygresje i nawiązania, w tym odniesienia do tragedii „Titanica”, o której autor „Jądra ciemności” napisał artykuł, wzmianki o podróży do Singapuru w poszukiwaniu śladów pisarza, zakończonych konkluzją: śladów nie było…, czy wreszcie wspomnienie gorącego sporu z Elizą Orzeszkową dotyczącego patriotyzmu. I choć wciąż pisarze i filozofowie pytają: Unde malum? (skąd się bierze zło), prof. Michał Komar zakończył wykład przekornym: Unde bonum? (jakie są źródła dobra?) i zachęcił do podjęcia refleksji na temat obecności dobra w świecie.
W wykładzie uczniom towarzyszyły prof. Anna Czepiec-Mączka i wychowawczyni 2h prof. Ewa Wach-Czubińska.
Miło jest nam poinformować, że podczas tegorocznej edycji Festiwalu Conrada pozyskano autografy autorek uczestniczących w wydarzeniach literackich: Noblistki Pani Olgi Tokarczuk i Pani Doroty Masłowskiej.
Dziękujemy!
organizacja: prof. Anna Czepiec-Mączka